İletişimin Hayatımızdaki Rolü ve İletişim Modelleri

İletişimin Hayatımızdaki Rolü Nedir?

İletişim, iletilmek istenen enformasyonun (yönlendirilmek istenen hedef, mesaj, amaç, gaye…) verici tarafından bir alıcıya aktarılması durumudur. İletişim organizmaların çeşitli yöntemler kullanılarak kitle iletişim araçları veya sözlü bir şekilde olarak bilgi alışverişi yapılmasını sağlayan bir süreçtir. Aynı zamanda iletişim, iletişime dair olan bütün tarafların üzerinden bilgi alışverişi yapabilecekleri ortak bir dile ihtiyaç duymaktadır. Alıcı ile etkili bir iletişim kurabilmek için ortak bir dil kullanılmalıdır.

İletişimin ögeleri mevcuttur; kaynak olmalıdır (iletişimi başlatan taraf), alıcı olmalıdır (kaynağın bilgilerini sunduğu bir karşı taraf) olmalıdır. Bu bağlamda baktığımızda enformasyonun yani bilginin aktarılması için iletişim her anlamda hayatımızda bulunma mecburiyeti bulunan bir unsurdur.

Bireysel İlişkilerde ve Akademik, Eğitsel Bağlamda İletişimin Rolü;

İletişim yaşamımızın her yerinde, her alanında olma zorunluluğu gerektiren ve sosyal bir varlık olan insanların oldukça ihtiyaç duyduğu bir unsurdur. Bu bağlamda iletişim ile beraber insanlar, kişisel ve özgün ilişkiler olmak üzere gelişme kaydeder. İletişim ekstra olarak insanların seçtikleri ve uzmanlaşmak istedikleri alan ile ilgili olarak daha rahat bir ilerleme olanağı da sunmaktadır. Hangi alana, branşa bakarsak bakalım iletişim olgusunu görmek gayet normaldir.

İletişim aile, eğitim, kişisel problemler ve örgütsel problemler gibi bir çok sorunu çözmeye yarayan bir metottur. Akademik bağlamda iletişim kurulan kişiler ve bu kişilerle olan sosyal ilişkiler, kişiyi olumlu yönde etkileyerek eğitim başarısını ve motivasyonunu arttıracaktır.

Örneğin; Pandemi döneminde eğitim kurumlarının online eğitime geçmesi ve bu doğrultuda hizmet vermeye çalışmaları insanlar arasındaki dijital ve sosyal iletişim ve etkileşimin artmasına neden olmuştur. Böylece insanlar eğitim hayatlarına iletişim metodunu kullanarak devam etmişlerdir.

 Temel İletişim Modelleri Nelerdir?

Temel iletişim modelleri kitle iletişim branşında çeşitli araştırmaların ve analizlerin daha istikrarlı ve net bir şekilde icra edilmesine katkı sunmaktadır. 6 ana modelden oluşan temel iletişim modelleri şu şekildedir;

1. Gerbner Modeli;

 Bu model doğrusal süreçleri benimseyen bir modeldir. İletiyi (mesajı) gerçeklik olgusu ile entegre edip ilişkilendirir ve algıda seçicilik üzerinde araştırmalar, analizler yapar. Bu modeldeki çalışma alanları şunlardır; Hedef kitle olan izleyiciyi araştırma, algı ve zeka araştırmaları ve etkinlik, faaliyet içerikli araştırmalardır.

1. Shannon ve Weaver Modeli;

Bu model iletişimi düz, basit ve doğrusal bir süreç şeklinde tanımlamaktadır. Aritmetik ve matematiksel bir kuram olgusunda olup telekomünikasyon sürecini kanaldan yani kaynaktan gönderilen kitle iletişim araçları aracılığıyla hedef kitlelere ulaşması şeklinde değerlendirmektedir. Bu model kuramsal açıdan insanın sadece etkileşimini içermekte ve duygusal yönlerini ele almadan düz ve analitik bir mantıkla işlemektedir.

1. Laswell Modeli;

Laswell modeli, duysual ve sosyal etkileşimleri barındıran, kime ne söylenirse o söz kişiyi etkiler şeklinde işleyen, doğrusal süreçlerden ilerlemektedir. İletişimin analizlerinin yapılmasında rol oynarken, duyusal ve sosyal etkileşim mekanizmalarını da içermektedir.

1. Westley Mc Lean Modeli;

ABX modeli doğrusal bir biçime çevrilerek kitle iletişim unsurlarına uygulanmıştır. Gönderici, iletici ve işlev gören, okuyucu, alıcı, hedef kitle ve kaynaklar şeklinde kategorize edilmektedir. Bu model toplumsal ve global bir perspektif ile analizler sunmaktadır.

1. Jacobson Modeli;

Dil bilimci ünvanı ile tanınmış olan uzmanlık düzeyinde yetkinliği olan Jacobson tarafından tasarlanan bu model, iletişim olgusundaki ileti ve feed back unsurlarıyla ilgi olmakla birlikte ekstra olarak gönderilen enformasyonların ve iletilerin hedef kitle olan alıcılar üzerinde bıraktığı sosyal etkileri de inceleyen bir modeldir. Estetik ve bilişsel açıdan analizler sunmaktadır.

1. Newcomb Modeli;

Bu model doğrusal olgulardan farklı olmak üzere üç köseye sahip bir ABX üçgeni sunmaktadır. Kişisel iletişimlerin yanı sıra toplumsal işleyişler, etkileşimler ve iletişim süreçleriyle de ilgilenmektedir.

Burada iletişim modellerine kısa kısa değindim. Ama yine de burada açıklamalar sizi tatmin etmezse daha fazlasına internette araştırıp yorumlara ekleyebilirsiniz.