Kişisel Finans Yönetimi

Para Yönetimi Nasıl Planlanmalıdır?

Yaşam standartlarımızı garanti altına almak, iyileştirmek ve isteklerimiz doğrultusunda değiştirmek için para yönetimini anlamamız ve finansal varlıklarımızı belirli bir strateji dahilinde yönetmemiz gerekir.

Finansal varlıkların yönetilmesinde şirketler çok fazla araştırma ve geliştirme çalışmaları yapar çünkü finansal yönetim şirket yaşamının şah damarıdır. Bu makalede konumuz şirketler için finansal yönetim değil kişisel finans ve para yönetimidir.

Kişisel finans yönetimi şirketlerin finansal yönetimi kadar önemlidir. Finansal başarıyı sağlayan temel etkenlerden birisi finans yönetimidir.

Kişisel finans yönetimi dört basamaktan oluşur. Bunlar gelir, gider, birikim ve yatırımdır. Amacımız bu dört basamağı kendi hayatımız için özelleştirerek en doğru şekilde tasarlayıp en verimli şekilde yönetmek. Tüm insanlar için tek formül yoktur. Yaşınıza, sorumluluklarınıza, para kazanma yönteminize ve risk eşiğinize kadar birçok sebep bu dört finansal yönetim basamağının şekillenmesine neden olur.

Gelir Büyütme ve Gelir Yönetimi

Finansal yönetimde ilk adım gelir büyütme ve gelir yönetimidir. Ne iş yaptığınız, nasıl para kazandığınız, maaşlı çalışan veya patron olmanız fark etmeksizin birinci adımı güçlendirmek için uygulayacağımız yöntem ve kendimize sormamız gereken sorular aynıdır.

Hayatımızın çoğunu iş için ayırdığımız süre oluşturmaktadır. Bu sebeple sevdiğimiz nitelikli bir işi yapmalıyız. Severek yaptığımız çoğu işte odaklanma ve verimlilik fazla olacağı için başarı ve gelirde aynı oranda artacaktır. Severek, odaklanarak, azimle ve istekle yapılan işler fark yaratır üstelik sadece manevi farktan bahsetmiyorum.

Fark yaratmak ve başarı sağlamak yanında maddi başarıları da getirir. Bu sebeple gelir büyütme ve yönetimi adımında ilk amacımız sevdiğimiz bir alanda uzmanlaşacak ve sürekli gelişim sağlayacak şekilde çalışmak.

İlk adımı gerçekleştirdik sevdiğimiz bir alanda istediğimiz bir işte çalışıyoruz. Şimdi sırada kazandığımız geliri nasıl kullanacağımız bulunmakta. Bütçeleme yaparken finansal sorumluluklarımızı göz önünde bulundurarak tercihler yapacağız.

Örneğin: ev geçindirmekle, fatura, kira ve diğer ihtiyaçları karşılamakla yükümlü iseniz öncelikli olarak aylık düzenli olarak yapılan gideri hesaplamamız gerekir. Kendimiz için doğru ve sürdürülebilir birikim miktarını bulmaya çalışıyoruz, unutmayın! 5000 TL maaş alıyorsak ve 4500 TL giderimiz varsa her ay 1000  birikim yapmamız mümkün olmayacaktır.

Bekar ve finansal sorumluluğu fazla olmayan bireyler için en fazla gelirin 1/5’sını, ev geçiminden sorumlu olan ve finansal sorumluluğu fazla olan bireylerin aylık gelirlerinin 1/10’unu birikim için ayırmaları uygun olacaktır. 1/10’dan daha düşük birikim oranları etkili sonuçlar doğurması çok uzun zaman alabilir, 1/5’den fazla birikimler ise gündelik yaşamımızdan kısmamızı gerektireceği için sürdürülebilirliği olmaz. Kendim için belirlediğim miktar gelirimin 1/7’si başta belirttiğim gibi tek bir formül yok.

Kendinizi sorumluklarınızı ve finansal durumunuzu anlayın kendinize en uygun birikim oranını belirleyin ve her gelir sağladığınızda bu miktarda birikim yapın.

Gelir-Gider İlişkisi

Yaptığımız harcamalar yapılan birikimler kadar önemlidir. Giderlerimizi anlayıp gerektiği şekilde düzenlemeliyiz. Burada anlatmak istediğim cimrilik veya ihtiyaç dışında para harcamamak değil. Keyfimiz ve hobilerimiz için para harcamalıyız ancak harcayacağımız miktara gelirimize göre karar vermeliyiz. Bütçeleme yaparak hareket etmeliyiz.

Geliri artırmanın tek yolu kazancı artırmak değildir. Yaptığımız gereksiz harcamaların farkına varıp bu harcamaların önüne geçersek bir manada yine gelirimizi artırmış oluruz. Hiç kullanmadığımız veya çok az kullandığımız, aslında ihtiyacımız olmayan üyeliklerin, kullanmadığımız telefon tarifelerinin farkına varıp en verimli şekilde düzenlerseniz farkını hemen hissedersiniz. Tek seferlik 100 TL gider ile her ay 100 TL gider arasında çok büyük bir fark var. Bu sebeple düzenlemelere aylık yaptığınız harcamalardan başlayabilirsiniz.

Hizmet veya ürün alırken kendinize bunu daha uyguna veya daha kaliteli şekilde alabilir miyim? Diye sorun. Etrafımız pazarlama taktikleri ve reklamlarla çevrilmiş durumda. Her ürünün birkaç tane alternatifi var. Aynı ürüne veya hizmete gereğinden fazla ödeme yapmayın.

Giderlerimiz için yaptığımız harcamaları düzenlediğimizde finansal yönetimin ikinci aşamasını da tamamlamış oluyoruz. Önce gelirimizi artırdık ve bütçelemesini yaptık. Şimdi ise harcamalarımızı verimli şekilde düzenledik.

Birikimlerimizi Nasıl Yönlendirmeliyiz?

Birikim aşamasında öncelikle amacımız birikimlerimizin alım gücünü korumak. Enflasyona yenik düşmemesini sağlamak. Bu sebeple döviz vb. enstrümanları kullanarak birikimimiz için güvenli bir liman inşa edeceğiz. Aylık veya haftalık olarak (tamamen size kalmış) birikimimizi yapacağımız zaman enflasyona karşı güvence olarak gördüğümüz bu limana birikimlerimizi yanaştıracağız. Bu işlemi yaparken amacımız kar etmek değil. Birikimlerimiz belli bir miktara ulaşana kadar değerini korumasını sağlamak.

Birikimlerimiz bizim için çalışıp az bile olsa getiri sağlamalılar. (Pasif Gelir) İlk aşamada önemli olan pasif gelirim miktarı değil, pasif gelirin olmasıdır. Birikimin başlangıçlarında ne kadar hızlı ilerlersek kartopumuz o kadar hızlı yol alır. En azından birikimimiz belirli seviyelere gelene kadar pasif geliri kullanmak yok. Birikimin üzerinde eklenip daha fazla getiri elde etmeye devam edeceğiz.

Birikim aşamasında birikimlerimiz büyüdüğünde değerlendirebilmek için yatırım araştırmaları, finansal okuryazarlık yapmak önemlidir. Bilinçli şekilde hareket etmek için bilgi sahibi olmak, finansal olayların ve durumların farkında olmak gerekir. Yatırım aşamasına geçmeden araştırma yapmak, bilgi sahibi olmak avantaj sağlayacaktır.

Yatırımlarımızı Nasıl Planlamalıyız?

Unutmayın birikimlerinizi kolay oluşturmadınız bu sebeple şansla hareket etmek yerine bilgiyle hareket edin. Birikimlerinizi doğru şekilde değerlendirmek için yatırım araçlarını, riskli ve az riskli yatırım türlerini öğrenmeniz büyük fayda sağlar. 

Yatırım danışmanlarının verdiği tavsiyeler ile arkadaşlarınız veya internet üzerinden duyduğunuz tavsiyelerle birikimlerinizi şansa bırakmak istemezsiniz. Kendi araştırmanızı yapın, bilginizle hareket edin ve hata yapmaktan korkmayın. Tecrübeler hatalar sonucu meydana gelir ve hiçbir tecrübe yaşanmadan para ile satın alınamaz. Ama bu hatalar ufak ufak olması faydanıza olacaktır.

5 TL ile de yatırım yapabilirsiniz 500 bin TL ile de. Benim tavsiyem önce ufak miktarlar ile riski az olan yatırım araçları ile yatırıma başlayıp işi öğrendikçe yatırım gelirlerinizden yatırdığınız ilk parayı çıkardıktan sonra geri kalan kâr ile daha riski yatırımlara yönelmeniz.

Yatırım konusunda önyargılara kapılmamanızı tavsiye ederim. Fiyat daha fazla düşemez, daha fazla yükselemez, her inişin bir çıkışı vardır gibi. Belirtmek isterim ki hiç yükselmeyen iflasa giden hisse senetleri gördüm ve durmak bilmeyen yükselişler. Borsa tahmin edilemez ancak belirli bir strateji ile az veya çok kar sağlanabilir. Özelliklede ne yaptığımızın, neden yaptığımızın farkındaysak.

Peter Lynch’inde dediği gibi yatımlarınızı ev alırken, elektronik eşya alırken araştırdığınız gibi araştırın. Ne aldığınızı ne için aldığınızı beklentilerinizi bilin, farkında olun.